Nhà lưu niệm Chi bộ Thư Vũ, xã Thư Vũ - nơi thành lập Chi bộ Thư Vũ là 1 trong 6 chi bộ đảng được thành lập sớm nhất ở tỉnh Thái Bình (cũ).

Từ những chi bộ đảng đầu tiên

 Trong không khí hào hùng của những ngày thu tháng Tám, chúng tôi có dịp về thăm Di tích lịch sử cây đa Sài Thị, xã Thuần Hưng, huyện Khoái Châu cũ (nay là xã Chí Minh) - nơi thành lập chi bộ đảng đầu tiên của tỉnh Hưng Yên. Ông Hoàng Trọng Thanh - một đảng viên cao tuổi đời, cao tuổi Đảng của địa phương cho biết: Sài Thị là một trong những địa điểm đầu tiên ở tỉnh Hưng Yên được lựa chọn để các đồng chí trong Kỳ bộ Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên Bắc Kỳ về gây dựng cơ sở cách mạng. Năm 1928, đồng chí Nguyễn Tiến Trạc là hội viên Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên về gây dựng cơ sở cách mạng ở Sài Thị, Chợ Giàn và Đại Quan. Khi đồng chí Nguyễn Tiến Trạc chuyển đi nơi khác, để tiếp tục gây dựng cơ sở cách mạng, cấp trên cử đồng chí Cả Lâm (Lê Tùng Sơn) là người Hưng Yên về thay làm nhiệm vụ tuyên truyền, giác ngộ một số thanh niên ở đây. Cuối năm 1928, Chi bộ Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên Sài Thị được thành lập. Sau khi thành lập, Chi bộ hoạt động tích cực, in tài liệu tuyên truyền, giác ngộ quần chúng, vận động Nhân dân chống sưu cao thuế nặng, chống bắt phu, bắt lính. Cuối năm 1929, Chi bộ Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên Sài Thị được cấp trên về công nhận là Chi bộ Đông Dương Cộng sản Đảng Sài Thị - đây là Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên của tỉnh Hưng Yên. Bất chấp sự đàn áp dã man của kẻ thù, Chi bộ đã tích cực truyền bá tư tưởng cách mạng, thức tỉnh lòng yêu nước, vận động, tổ chức Nhân dân đi theo Đảng, thành lập nhiều chi bộ mới, là tiền đề tiến tới sự thành lập Đảng bộ tỉnh Hưng Yên tháng 7/1941.

Di tích lịch sử Cây đa Sài Thị, xã Chí Minh - nơi giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ.

Cũng trong thời gian này, trên địa bàn tỉnh Thái Bình cũng ghi nhận sự ra đời của các tổ chức đảng đầu tiên. Cuối tháng 6/1929, Tỉnh bộ Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên Thái Bình tổ chức cuộc họp bất thường để bàn việc thành lập Đảng bộ. Sau khi nghe thông báo về việc thành lập Đông Dương Cộng sản Đảng, hội nghị tuyên bố giải tán tổ chức Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, quyết nghị thành lập Đông Dương Cộng sản Đảng tỉnh Thái Bình; đồng thời bàn kế hoạch thành lập các chi bộ đảng. Hội nghị cũng quyết định chuyển Ban Chấp hành Tỉnh bộ Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên thành Ban Tỉnh ủy của Đảng bộ và nhất trí bầu đồng chí Tống Văn Phổ làm Bí thư. Sau khi thành lập, Đảng bộ không ngừng củng cố lại tổ chức và phát triển lực lượng về các địa phương trong tỉnh. Chỉ trong tháng 7/1929, toàn tỉnh có 6 chi bộ được thành lập, trong đó có Chi bộ Thư Vũ. Ông Tống Sỹ Ngọc, Chi bộ thôn Hưng Nhượng, xã Thư Vũ cho biết: Nhà tôi ở gần ngay nhà lưu niệm Chi bộ Thư Vũ. Nơi này trước đây là nhà đồng chí Hoàng Kỳ cũng chính là nơi diễn ra cuộc họp thành lập Chi bộ Thư Vũ dưới sự chỉ đạo của đồng chí Tống Văn Phổ. Chi bộ Thư Vũ là 1 trong 6 chi bộ đảng được thành lập sớm nhất ở tỉnh Thái Bình, là nền tảng cho việc thành lập các chi bộ đảng ở Thái Bình. Dưới sự lãnh đạo của Chi bộ Thư Vũ, phong trào đấu tranh của quần chúng đã bùng lên mạnh mẽ với quy mô ngày càng rộng lớn. Những cuộc đấu tranh liên tiếp của các tầng lớp Nhân dân lao động chống thực dân, phong kiến, tay sai nổ ra khắp nơi.

Việc ra đời của các chi bộ đảng đầu tiên là bước khởi đầu cho phong trào cách mạng của tỉnh Hưng Yên và tỉnh Thái Bình, đánh dấu sự trưởng thành của lực lượng cách mạng 2 tỉnh trong cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp, chuyển hướng đấu tranh từ tự phát, nhỏ lẻ sang tập trung dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Để từ đó, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhân dân 2 tỉnh Hưng Yên và Thái Bình cùng với Nhân dân cả nước đã làm nên nhiều chiến công vĩ đại, trong đó có thắng lợi Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đưa dân tộc Việt Nam bước sang kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; Nhân dân ta từ thân phận nô lệ đã trở thành người làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình. Ông Nguyễn Huy Lục, thôn Ninh Thôn, xã Cẩm Ninh (nay là xã Nguyễn Trãi) chia sẻ: Lúc ấy tôi 13 tuổi, nói đến Việt Minh còn chưa biết gì, nhưng rất căm ghét bọn cường hào ác bá trong làng. Người dân ai cũng ý thức cách mạng tốt, đều tham gia khởi nghĩa, hết mít tinh, biểu tình trong làng, trong xã rồi tiến về huyện giành chính quyền, mỗi người chỉ cầm theo một cái gậy ba thước vừa đi vừa hô vang khẩu hiệu: “Đả đảo đế quốc, đả đảo phong kiến!”, “Cách mạng thành công muôn năm!”...

Ngay sau ngày Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, Đảng bộ và Nhân dân 2 tỉnh Hưng Yên và Thái Bình đã vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ, vươn lên giành những thắng lợi quan trọng trong công cuộc đấu tranh chống thù trong giặc ngoài, giữ vững và củng cố chính quyền cách mạng. Trong các cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc, ngọn lửa cách mạng đã thôi thúc lớp lớp người con quê hương Hưng Yên và Thái Bình lên đường tòng quân chiến đấu, trong đó có gần 77.000 người đã anh dũng hy sinh; trên 55.000 thương binh, bệnh binh... góp phần vào thắng lợi chung của cả dân tộc.

Cây đa Ninh Thôn, xã Nguyễn Trãi - địa điểm bí mật của cách mạng trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp.

Đến vững bước trên hành trình mới

Bước vào thời kỳ đổi mới, kế thừa, phát huy truyền thống cách mạng anh hùng, lịch sử vẻ vang của quê hương và với tinh thần trách nhiệm cao nhất, ý chí quyết tâm vượt khó vươn lên, Ban Chấp hành Đảng bộ hai tỉnh Hưng Yên và Thái Bình các nhiệm kỳ đã tập trung trí tuệ, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, lãnh đạo, chỉ đạo khai thác mọi tiềm năng, lợi thế, xác định đúng đắn chiến lược phát triển cùng lộ trình và bước đi phù hợp, tạo bước đột phá, đưa hai tỉnh ngày càng phát triển, giành được nhiều thành tựu quan trọng, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực. Trong đó, kinh tế phát triển nhanh với tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2021 - 2025 đạt 9,17%. Hạ tầng kinh tế - xã hội được quan tâm đầu tư phát triển đồng bộ; đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân được nâng cao. Tỉ lệ hộ nghèo giảm mạnh và thấp hơn nhiều so với mức bình quân trung cả nước (Hưng Yên giảm còn 0,35%; Thái Bình giảm còn 1,62%). Chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu đạt nhiều kết quả nổi bật, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, nâng cao đời sống của người dân. Năm 2025, số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao ước đạt 47,8%, số xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu ước đạt 21%. Bên cạnh đó, các lĩnh vực văn hóa, xã hội có nhiều tiến bộ, quốc phòng, an ninh được giữ vững. Đảng bộ và hệ thống chính trị không ngừng được củng cố, chấn chỉnh, trong sạch, vững mạnh; năng lực, hiệu quả lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng và đảng viên không ngừng được nâng cao. Đó là những kết quả, cũng là tiền đề quan trọng để với không gian phát triển mở rộng của tỉnh mới sau hợp nhất, Hưng Yên sớm trở thành trung tâm công nghiệp, đô thị của vùng đồng bằng sông Hồng, sẵn sàng cùng cả nước bước vào kỷ nguyên vươn mình phát triển thịnh vượng.

Thế hệ trẻ xã Chí Minh tìm hiểu lịch sử cách mạng của địa phương.

Nguồn: Baohungyen.vn